Πέμπτη 30 Απριλίου 2009

ΔΣΘ: Να σωθεί ο ναός της Αφροδίτης

Το θέμα του υστεροαρχαϊκού ναού της Αφροδίτης, που αποκαλύφθηκε το 2000, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης(πλατεία Αντιγονιδών) φέρνει στην επικαιρότητα σημερινή (Πέμπτη 30 Απριλίου 2009) ανακοίνωση του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης. Ο σύλλογος υποστηρίζει ότι ο ναός "κινδυνεύει με κατάχωση και εξαφάνιση", τον χαρακτηρίζει "υψίστης αρχαιολογικής και καλλιτεχνικής αξίας", υπογραμμίζει ότι "είναι ο μοναδικός ναός του 6ου αιώνα π.Χ. στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης" και υιοθετεί πρόταση του τμήματος αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ, στο οποίο, όμως, αντιδρούν οι αρχαιολόγοι, επειδή, ουσιαστικά, αναπλάθει -και δεν αναστηλώνει- το ναό, πράγμα που αντίκειται σε κάθε λογική και κάθε διεθνή οδηγία για τα μνημεία του ανθρώπινου πολιτισμού.
Σύμφωνα με μερίδα αρχαιολόγων, ο ναός(τμήμα του οποίου φιλοξενείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης(φωτογραφία) πρέπει να είχε στηθεί στην αρχαία Αίνεια(τη σημερινή Νέα Μηχανιώνα). Μεταφέρθηκε(τον 1ο αιώνα π.Χ.-πρώιμα ρωμαϊκά αυτοκρατορικά χρόνια) στη σημερινή του θέση(πλατεία Αντιγονιδών).
Μετά τη μεταφορά του, προστέθηκαν στοιχεία της ρωμαϊκής περιόδου(αγάλματα της θεάς Ρώμης, του Διός Αιγίοχου και αυτοκρατόρων). Αποτέλεσε κέντρο λατρείας κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους.
Το μεγαλύτερο μέρος του ναού παραμένει κάτω από το οδόστρωμα της οδού Διοικητηρίου.
Όπως ενημερώνει ο ΔΣΘ, "η αρχική απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, λίγο μετά από την ανασκαφή του μνημείου, με την ευκαιρία της κατεδάφισης της υπάρχουσας οικοδομής πάνω από το ναό, ήταν να απαλλοτριωθεί το οικόπεδο στο οποίο βρίσκεται και να προχωρήσει η ανάδειξη του ναού που χαρακτηρίστηκε σπάνιο μνημείο. Αργότερα η απόφαση αυτή αναθεωρήθηκε και αποφασίστηκε να διατηρηθεί στο υπόγειο της υπό ανέγερση πολυκατοικίας. Πριν από δύο χρόνια, το 2007, η τύχη του ναού συζητήθηκε και πάλι στο ΚΑΣ και δόθηκε θετική γνωμοδότηση για την απαλλοτρίωση του οικοπέδου, το ζήτημα όμως έκτοτε «πάγωσε». Το θέμα της απαλλοτρίωσης, μετά από ένσταση των ιδιοκτητών του οικοπέδου, επρόκειτο να συζητηθεί τη Μεγάλη Δευτέρα 13 Απριλίου 2009, σε συνεδρίαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία όμως αναβλήθηκε ελλείψει απαρτίας για μετά από το Πάσχα".
Ο Δικηγορικός Σϋλλογος χαρακτηρίζει "ενδιαφέρουσα" τη σχεδιαστική πρόταση του τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ. Σύμφωνα με την πρόταση αυτή(σχεδιάγραμμα κάτω) η πλατεία Αντιγονιδών διαμορφώνεται σε δύο επίπεδα, το σημερινό και το αρχαίο, επιτρέποντας την αναστήλωση και ανάδειξη του μνημείου χωρίς να θιγεί η λειτουργία της πλατείας. Πάντως, η πρόταση αυτή έχει απορριφθεί από μερίδα αρχαιολόγων, επειδή δεν προβλέπει αναστήλωση, αλλά ανάπλαση του ναού.
Ο ΔΣΘ επισημαίνει πως "υπάρχουν πληροφορίες ότι υπάρχει πρόθεση στη θέση του μνημείου να γίνει πολυώροφο πάρκινγκ αυτοκινήτων" και ζητά από τον υπουργό Πολιτισμού, καθώς και από τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου(ΚΑΣ) "να μη συνεργασθούν στην κατάχωση του μοναδικού αυτού μνημείου, αλλά να υποστηρίξουν την απαλλοτρίωση και διάσωσή του προς όφελος της πόλης και της ιστορίας της".
Το θέμα είχε προβληθεί και αναλυθεί επί μακρόν, σε συζητήσεις ειδικών και μη, στο διαδίκτυο, εδώ και πολύ καιρό. Σχετικά μπορείτε να δείτε με κλικ εδώ.

Τετάρτη 29 Απριλίου 2009

Ας κοιτάξουμε στον ουρανό!

Ανοιχτή βραδιά για το κοινό της Θεσσαλονίκης διοργανώνεται σήμερα Τετάρτη, 29 Απριλίου 2009 και ώρα 20.30, από τον Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Α.Π.Θ., με θέμα: «Σελήνη: 5 ημερών. Παρατήρηση πλανητών και αστέρων με το τηλεσκόπιο του Εργαστηρίου Αστρονομίας». Η εκδήλωση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Έτους Αστρονομίας 2009.
Η εκδήλωση θα ξεκινήσει στις 20.30 στο Αστεροσκοπείο του Α.Π.Θ., με την ομιλία του Διευθυντή του Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Τμήματος Φυσικής του Α.Π.Θ., Καθηγητή Ιωάννη Σειραδάκη, με θέμα: «Ραδιοαστρονομία». Αμέσως μετά, στις 21:15 θα γίνει παρατήρηση της Σελήνης, του πλανήτη Κρόνου, του νέφους του Ωρίωνα και άλλων αστρονομικών σωμάτων.
Επίσης, σήμερα το βράδυ η ΕΤ3 θα μεταδώσει ζωντανά από το θόλο του Αστεροσκοπείου του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου την εκπομπή «Ανιχνεύσεις» του δημοσιογράφου Παντελή Σαββίδη.
Το 2009 ανακηρύχθηκε Παγκόσμιο Έτος Αστρονομίας από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση καθώς σηματοδοτεί την τετρακοσιοστή επέτειο της πρώτης αστρονομικής παρατήρησης με τηλεσκόπιο από το Γαλιλαίο (Galileo Galilei). Πριν 400 χρόνια ο Γαλιλαίος, χρησιμοποιώντας το πρώτο αστρονομικό τηλεσκόπιο, έδωσε νέα ώθηση στην κατανόηση του Ηλιακού Συστήματός.
Στόχος του Διεθνούς Έτους Αστρονομίας είναι να βοηθήσει τους ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν τη θέση τους στο Σύμπαν και την επίδραση της Αστρονομίας στην καθημερινή μας ζωή.
Να σημειωθεί ότι η Αστρονομία είναι η επιστήμη που μελετά τις ιδιότητες όλων των σωμάτων του Σύμπαντος. Μελετά τον Ήλιο, τους πλανήτες, τους κομήτες, τα αστέρια, τους γαλαξίες, ακόμα και το ίδιο το Σύμπαν. Μελετά το παρελθόν, το παρόν και προσπαθεί να προβλέψει το μέλλον του Σύμπαντος, από το μικρόκοσμο μέχρι τον αχανή χώρο που ονομάζουμε «Κόσμο».

Σάββατο 4 Απριλίου 2009

Τούμπα: Η αρχαιότερη περιοχή της Θεσσαλονίκης!

Κοιτίδα του Θεσσαλονικιώτικου πολιτισμού, αλλά και το πρώτο μέρος που έζησαν άνθρωποι στην περιοχή, είναι η Τούμπα! Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, ζωή στον περίφημο λόφο, που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το γήπεδο του ΠΑΟΚ, στην οδό Λαμπράκη, εμφανίστηκε, για πρώτη φορά πριν από 4.300 χρόνια! Ο ιδρυτής της Θεσσαλονίκης, Κάσσανδρος, έφθασε πολλά χρόνια αργότερα, τον 4ο π.Χ. αιώνα, στην περιοχή!
Την ανακοίνωση έκαναν, κατά τη διάρκεια αρχαιολογικού συνεδρίου, το Σάββατο 4 Απριλίου 2009, ο ομότιμος -σήμερα- καθηγητής της αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Γιώργος Χουρμουζιάδης, και ο καθηγητής Στέλιος Ανδρέου. Ο πρώτος άρχισε τις ανασκαφές πρώτος στην Τούμπα και το έργο του συνεχίζεται, με διακοπές, έως σήμερα, με επικεφαλής πλέον το καθηγητή Ανδρέου.
Το ότι στην Τούμπα "στήθηκε" ο πρώτος οικισμός, το αποδεικνύουν τα εκατοντάδες ευρήματα, που έφερε στο φως η πανεπιστημιακή ανασκαφή του λόφου, η οποία ξεκίνησε το 1984. Η πόλη ιδρύθηκε περί το 2.100 π.Χ. σε στρατηγικό σημείο του μυχού του Θερμαϊκού κόλπου σε απόσταση περίπου 1.000 μέτρων από τη θάλασσα (σήμερα οι επιχώσεις της παραλιακής άπλωσαν την απόσταση στα 1.300-1.400 μέτρα).
Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών διαπιστώθηκε ότι, γύρω στο 1.500 π.Χ., ο οικισμός (που, ήδη, είχε ανέβει, αφού χτίζονταν συνεχώς πάνω στα συντρίμμια των παλαιότερων) περικλείστηκε από τείχος, πλάτους έξι μέτρων και ύψους τρεισίμισι. Το τείχος, που χτίστηκε με έναν ιδιαίτερο τρόπο(με πέτρινους ογκόλιθους που θύμιζαν κουτιά και τα κενά ανάμεσά τους γέμιζαν με χώμα) είχε σκοπό να προστατέψει τον οικισμό όχι τόχο από επιδρομές, όσο από κατολισθήσεις του εδάφους!
Ο οικισμός της Τούμπας εγκαταλείφθηκε γύρω στον 4ο αιώνα π.Χ., με την ίδρυση της Θεσσαλονίκης από τον Κάσσανδρο -κι αφού θύμιζε... πολυκατοικία, με τόσες... στρώσεις κτιρίων κτισμένες τη μία πάνω από την άλλη.